Terapeuta Integracji Sensorycznej podpowiada!

Coraz częściej na konsultacjach słyszę od Państwa: „Nie potrafi trzymać kredki w dłoni.”, czy ”Męczy syna/córkę nauka pisania.”

Umiejętność pisania jest procesem złożonym, wymaga od ucznia/ dziecka prawidłowo rozwiniętej motoryki małej i dużej, wykorzystania płynnej pracy oczu, prawidłowej koordynacji, zwłaszcza oczu i rąk, oraz łatwego odbioru informacji słuchowych. Dla wielu uczniów/ dzieci czynność ta jest trudna do opanowania, a konsekwencją tego są różnego rodzaju trudności w nauce szkolnej/ przedszkolnej. Zaburzenia graficzne, które nie są poddane terapii, mają tendencję do narastania wraz z wiekiem uczniów/ dzieci.

Terapia ręki to przede wszystkim usprawnianie małej motoryki, czyli precyzyjnych ruchów rąk, dłoni i palców, dużej motoryki w zakresie sprawności i napięcia mięśni całego ramienia oraz postawy siedzącej. To również dostarczanie wrażeń dotykowych, umożliwiających poznawanie różnych kształtów, struktur materiałów oraz nabywanie umiejętności ich rozróżniania.

Do celów terapii ręki w zakresie poprawy czynności pisania i formy graficznej pisma zalicza się nabywanie prawidłowych nawyków w zakresie:

• utrzymywania prawidłowej postawy siedzącej,

• utrzymywania prawidłowego napięcia mięśniowego ramienia, dłoni i palców,

• ułożenia ręki wiodącej i pomocniczej na blacie,

• ułożenia kartki/zeszytu na blacie,

• odległości palców od końcówki piszącej,

• wypracowanie zdolności skupienia uwagi i patrzenia,

• wzmacnianie koncentracji,

• poprawę koordynacji wzrokowo-ruchowej,

Ćwiczenia ręki należy prowadzić wobec dzieci/uczniów:

• niechętnie podejmujących czynności manualne (np. malowanie, lepienie z plasteliny) oraz mających problem z koordynacją obu rąk w trakcie wykonywania tych czynności, z koordynacją wzrokowo-ruchową oraz piszących niestarannie/nieestetycznie/zbyt wolno
• mających znacznie obniżone lub wzmożone napięcie mięśniowe w obrębie kończyny górnej (obręczy barkowej, stawu łokciowego, w obrębie nadgarstka i stawów palców),
• mających problem w zakresie samoobsługi,
• z nadwrażliwością dotykową oraz niedowrażliwością dotykową.

Sprawność ręki- jak ją rozwijać w warunkach domowych? (przykładowe ćwiczenia)

Ćwiczenia angażujące obręcz barkową oraz stawy ramienne:

• siłowanie się z rodzicem/rodzeństwem na obie ręce,

• chodzenie na rękach (dziecko chodzi na rękach, rodzic trzyma za nogi – początkowo za uda, następnie w okolicy kolan,

• rysowanie kół w powietrzu oburącz, następnie raz jedną, raz drugą ręką,

• zabawy szarfą lub apaszką – wymachy ramion pionowo, poziomo, przy wyprostowanych/zgiętych łokciach,

• rysowanie, malowanie na dużych powierzchniach (np. kartonie przypiętym do ściany), w pozycji stojącej,

• zabawy wymagające zmiany ustawienia przedramienia – wachlarzem, pacynkami, itp.

Ćwiczenia rozmachowe:

• kreślenie w powietrzu dużych, płynnych, swobodnych ruchów w kształcie fal i ósemek,

• wykonywanie obszernych i swobodnych ruchów przy kreśleniu kredą na tablicy, flamastrami na dużych arkuszach,

• zamalowywanie dużych płaszczyzn farbami, kredą, tworzenie kolorowych krat z linii pionowych, poziomych, ukośnych,

• zamalowywanie określonej przestrzeni np. pól kwadratów, kół, prostokątów, trójkątów, przy zachowaniu kierunków prawidłowych w pisaniu: ruchy pionowe od góry do dołu, ruchy poziome od lewej do prawej, owale odwrotnie do ruchu wskazówek zegara – od prawej ku lewej.

Ćwiczenia ruchów precyzyjnych (usprawniające nadgarstek oraz ruchomość wszystkich stawów palców:

• przekładanie drobnych przedmiotów z ręki do ręki ( palcem wskazującym i kciukiem),

• zakręcanie, odkręcanie nakrętek na butelkach, nakrętek na śrubach,

• nawijanie nitki, np. na ołówek przez obroty nadgarstkiem,

• owijanie sznurka, wstążki, skakanki na przedmioty o kształcie walca (np. małą butelkę), przez obroty nadgarstkiem,

• otwieranie i zamykanie zamków kluczem

• kreskowanie – wypełnianie małych konturów kreseczkami stawianymi poziomo, pionowo, ukośnie, zawsze przy zachowaniu kierunku od lewej do prawej, z góry na dół,

• wypełnianie małych konturów liniami w kształcie spirali, kłębuszków itp.

• kopiowanie rysunków – wodzenie ołówkiem po wzorze przez kalkę techniczną, a potem malowanie w obrębie konturu,

• nawlekanie koralików, przewlekanie tasiemek i sznurków przez różne otwory.

Ćwiczenia wzmacniające mięśni palców i dłoni:

• ugniatanie papierowych kul z gazety,

• zwijanie kuleczek z bibuły,

• lepienie z plasteliny kształtów wymagających wałkowania całą dłonią, a następnie palcami wskazującymi,

• naśladowanie ruchów gry na pianinie, chodzenie palcami po blacie,

• zabawy paluszkowe (np. chodzi kominiarz po drabinie, tu sroczka kaszkę warzyła, chodzi czapla po desce),

• stemplowanie szlaczków, wzorów,

• ściskanie piłeczek lub hantelków rehabilitacyjnych w dłoniach.

Wytwarzanie chwytu pęsetkowego:

• zbieranie dwoma palcami ziarenek ryżu, kaszy, grochu,

• zbieranie ziarenek pęsetą (może być kosmetyczna),

• zabawy spinaczami do bielizny.

Prawidłowy chwyt narzędzia pisarskiego

Narzędzie pisarskie powinno być utrzymywane w trzech palcach: między kciukiem a palcem wskazującym i być oparte o palec środkowy, pozostałe dwa palce powinny być skierowane do wewnętrznej strony dłoni.

Prawidłowa pozycja w czasie pisania

Dziecko siedzi prawidłowo wówczas, gdy jego plecy są proste bez przechylania się w jedną stronę (głowa lekko wysunięta do przodu), pośladki dotykają oparcia krzesła. Kolana są ugięte pod kątem prostym, a stopy opierają się na podłodze. Tułów jest nieco oddalony od krawędzi stołu, zaś przedramiona swobodnie leżą na stole.

Niewłaściwe jest, gdy dziecko oplata stopami nogi krzesła lub chowa nogi pod pośladki. Taka pozycja jest nieprawidłowa, uniemożliwia swobodne ruchy i sprzyja większej męczliwości w czasie pisania. Krzesło powinno być dobrane do wzrostu dziecka, niewskazane jest by był to fotel bujany  lub krzesło obrotowe.

 

Zachęcam obejrzeć:

https://www.youtube.com/watch?v=N6gLo4QWiz8

Źródło: Internet

W razie pytań zapraszam do kontaktu!

 

Z serdecznym pozdrowieniem,

Paulina Wilczyńska

Terapeuta SI